Góry Stołowe - kraina zrodzona z morza
Rośliny i grzyby - dla zainteresowanych
Lasy iglaste
Wprowadzone sztucznie przez człowieka świerczyny,
wyhodowane zwykle z odmian nie
przystosowanych do miejscowych warunków, padają nierzadko ofiarą czynników naturalnych.
Świerki wytwarzają płytki, powierzchniowy system korzeniowy i nie posiadają korzenia
palowego. Warstwa gleby pokrywająca podłoże skalne na większości obszaru Parku jest
bardzo płytka. Oba te czynniki powodują, że silne wiatry, szczególnie na przedwiośniu
i późną jesienią, gdy gleba jest mocno przesiąknięta wilgocią, powodują duże straty
w drzewostanach w postaci wiatrowałów i wiatrołomów. Duże uszkodzenia świerków są
często również wynikiem działania obfitych opadów mokrego, ciężkiego śniegu. W
latach powojennych na zły stan zdrowotny drzewostanów świerkowych bardzo istotny
wpływ miało rosnące zanieczyszczenie powietrza. Wykonane w 1994 roku badania
wykazały, że pod względem uszkodzenia drzewostanów mierzonego ubytkiem aparatu
asymilacyjnego Park Narodowy Gór Stołowych zajmuje czwarte miejsce wśród Parków
krajowych. Osłabione lasy są narażone na masowe występowanie korników. Masowe
pojawy kornika drukarza miały miejsce już w pierwszych latach istnienia Parku.
Dlatego na całym terenie Parku, z wyjątkiem obszarów ochrony ścisłej, prowadzi się
stałą kontrolę lasów świerkowych w celu ograniczenia rozwoju populacji kornika
drukarza, poprzez wyszukiwanie, usuwanie i bezwzględne korowanie drzew "trocinkowych"
tj. zainfekowanych przez tego owada. W terenie trudno dostępnym, na stromych stokach
i między skałami, okorowane drzewa pozostawiane są do naturalnego rozkładu, aby
ograniczyć ubytek pierwiastków biogennych z ekosystemu. Inną formą ograniczenia
populacji kornika drukarza, niestety mało skuteczną, jest wystawianie zwabiających
owady pułapek feromonowych. Na wylesionych obszarach, powstałych w wyniku działania
kornika sadzi się gatunki zgodne z warunkami siedliska tj. buka, jodłę, jawor i jesion.
Przebudowa drzewostanów w kierunku przywrócenia im naturalnego charakteru jest jednym
z podstawowych zadań Parku. Roślinność antropogenicznych lasów świerkowych jest bardzo
uboga. Są one przeważnie jednopiętrowe, bez wykształconego podszytu. W runie obok borówki
czarnej i borówki brusznicy występują najczęściej dwa gatunki traw śmiałek pogięty i
trzcinnik owłosiony oraz biało kwitnący wiosną szczawik zajęczy. Rzadziej w prześwietlonych
partiach spotkać można siódmaczka leśnego, a na trawiastych, świetlistych przydrożach i
wyrębach naparstnicę purpurową. Roślina ta osiąga w naszym kraju północno-wschodnią granicę
zasięgu. Występuje w Sudetach i Beskidach Śląskim i Żywieckim. Naparstnica purpurowa
jest bardzo ważną rośliną leczniczą, ale i silnie trującą. Na specjalną uwagę wśród
zbiorowisk lasów iglastych zasługują wykształcone fragmentarycznie na siedliskach skalnych
bory sosnowe, z udziałem świerka i brzozy. Występują one dość często w szczytowych
partiach Szczelińca Wielkiego i Małego oraz na Błędnych Skałach. Rosnące w nich sosny
zwyczajne, mają bardzo charakterystyczny, czasem przypominający naturalne "bonsai"
formę. Mimo niewielkich rozmiarów, ich wiek często przekracza 200 lat. W runie tych
borów zakwita i owocuje rzadka, należąca wrzosu bażyna czarna.
Chcesz wiedzieć więcej?... Wybierz temat:
Park Narodowy Gór Stołowych
ul. Słoneczna 31
57-350 Kudowa Zdrój
tel. +48 74/ 8661-436, +48 74/ 8662-097
fax. +48 74/ 8654-918
pngs@pngs.com.pl
Copyright by Park Narodowy Gór Stołowych